Góry Orlickie nie są najmniejszym pasmem, ale Polacy mówią o nich rzadko i stosunkowo rzadko je odwiedzają. Ogromna większość tego pasma leży po czeskiej stronie granicy, a w Polsce są tylko jego północne krańce. Najwyższy szczyt leży również po czeskiej stronie. W ubiegłym roku (tj.2019) powstała na nim wieża widokowa o ciekawej konstrukcji. Przy dobrej pogodzie widać z niej bardzo wiele …
SPIS TREŚCI:
1. GÓRY ORLICKIE
2. WIELKA DESZTNA?
3. NAZWA
4. KONSTRUKCJE NA SZCZYCIE
5. PANORAMY
6. PRZYDATNE INFORMACJE
7. NAGRANIE
1. GÓRY ORLICKIE
To równoległe względem Gór Bystrzyckich pasmo górskie w Sudetach Środkowych, o typowym dla Sudetów kierunku przebiegu NW-SE. Po polskiej stronie znajduje się jedynie kilka szczytów (tj. Jeleń, Sołtysia Kopa, Góra Mylna, Borsuk i najwyższy szczyt po polskiej stronie Orlica).
Poniżej zamieszczona mapka „mniej więcej” wyznacza zasięg tego pasma.
Pasmo jest widoczne z Sudetów Zachodnich, z Karkonoszy. Poniższe fotografie wykonane są z Grzbietu Lasockiego i zamieszczam je dzięki uprzejmości Piotr Pęcherza (Bokehuj)
Zimą prezentuje się następująco. Od razu rzucają się w oczy stoki narciarskie z których słynie te pasmo.
Widać je również ze Śnieżnika i kilku innych pasm, chociaż od północy i północnego – wschodu jest nieco zasłonięte prze Góry Bystrzyckie.
2. WIELKA DESZTNA ?
Jest wysoka na 1116 m n.p.m. co sprawia, że jest najwyższym szczytem nie tylko Gór Orlickich ale i całych Sudetów Środkowych. Zaliczana jest do Korony Sudetów oraz Korony Sudetów Czeskich.
3. NAZWA
Wielka Desztna – tak się określa ten szczyt w języku polskim co jest w sumie przerobieniem czeskiej nazwy na polski aparat mowy. Nie wiem kto tego dokonał ale wyszło to dość kiepsko, nazwę może czyta się odpowiednio ale traci ona swoje znaczenie. Czeskie dešt oznacza bowiem deszcz, więc Velká Deštná oznacza wielką górę, której deszcz nie jest obcy i ten deszcz jest zawarty w nazwie. Bardziej poprawnie, tak aby ów deszcz był zachowany w polskiej nazwie było by np. Wielka Deszczowa, albo Wielka Deszczna (chociaż to brzmi śmiesznie) – jakkolwiek ale słowo deszcz powinno się znaleźć w tej nazwie. Teraz mamy słowo „deszczt” w formie przymiotnikowej. A co to jest deszt albo co oznacza desztna? Próżno pytać!
Brak konsekwencji w tej polskiej nazwie bo słowo „Velká” przetlumaczyliśmy by nie straciło sensu i mamy słowo „wielka” a nie jedynie przeczytane czeskie „welka”. Więc gdybyśmy konsekwentnie względem obu członów zastosowali jedną zasadę to by była albo „Welka Desztna” albo „Wielka Deszczowa” a mamy coś pośrodku 😀
Szczyt w większości porośnięty jest lasem świerkowym. Szlaki, które na niego prowadzą są w większości asfaltowe, częściowo szutrowe, co zresztą jest typowe dla całego pasma Gór Orlickich.
Da się jednak wejść na szczyt wąską ścieżyną biegnącą przez las, od południowej strony nieoznakowaną ścieżką.
3. KONSTRUKCJE NA SZCZYCIE
Już od końca XIX wieku na szczycie znajdowała się wieża widokowa. Warunki atmosferyczne i czas zmusiły jednak ludność do jej rozbioru. Ale szybko powstała nowa wieża, drewniana, o wysokości 8 metrów, w kształcie piramidy z drewnianych bali, Tę jednak również rozebrano, w 2004 roku, ze względów bezpieczeństwa. Od razu powstała nowa wieża ale jej stan techniczny był kiepski już w 6 lat po jej wybudowaniu i również została zdemontowana. W roku 2019, pod koniec października otwarto nową, już 4-tą z kolei, więżę widokową na najwyższym szczycie Gór Orlickich!
Na fotografiach poniżej widok ze Śnieżnika.
Fotografie z Grzbietu Lasockiego Karkonoszy – Piotr Pęcherz (Bokehuj)
Obecna wieża widokowa ma bardzo oryginalny kształt. Jest wykonana z drewna modrzewiowego, które stanowi obudowę oraz kryje stalową konstrukcję.
Czesi wkomponowali w wieżę motyw deszczu, który nawiązuje do nazwy góry. Czy jest on czytelny dla odwiedzający, ciężko stwierdzić. Ukryto go w drewnianej obudowie, która ma przypominać deszcz niesiony przez wiatr. Oceńcie sami 🙂
Jest wysoka na 18 metrów.
Oczywiście na szczycie znajduje się taras widokowy na którym pomieści się kilkanaście osób.
W razie deszczu wewnątrz można się schronić, obiekt nie jest zamykany w sezonie ciepłym, ale na zimę już tak. Konstrukcja ścian wieży pozwala na wdzieranie do środka śniegu przez co powstaje tam również lód i jest bardzo niebezpiecznie.
6. PANORAMY
Rozciągają się na wszystkie możliwe kierunki.
Widać stąd najwyższe pasmo Sudetów – Karkonosze, które dzieli około 65 km w linii prostej.
Widoczny jest Masyw Śnieżnika, ze swoim najwyższym szczytem włącznie
Świetnie widać stąd płaskie jak stół stoliwa szczytów Gór Stołowych.
Bardzo dobrze widoczny jest Szczeliniec Wielki oraz mniejszy brat a także stoliwo Skalniaka. Za „Szczelińcami” znajdują się Góry Suche (część Gór Kamiennych).
Odwiedzającym zimą Zieleniec z pewnością dobrze znana jest Masarykova Chata, czyli schronisko ulokowane ponad wyciągami narciarskimi nad Zieleńcem. Widać je stąd bardzo dobrze.
Oprócz nich widać jeszcze Góry Sowie, Góry Bystrzyckie, Góry Bardzkie, Góry Złote, fragmenty Wysokiego Jesionika oraz pasmo Hanušovická vrchovina. W kierunku południowym widok obejmuje m.in. Pogórze Orlickie.
6. PRZYDATNE INFORMACJE
Wieża zamykana jest na okres zimowy! W sezonie wiosna-jesień otwarta jest 24/7.
Wejście na wieżę jest bezpłatne!
Na szczyt można dotrzeć z kilku miejscowości, w tym z co najmniej dwóch miejscowości z polskiej strony.
1) Z Zieleńca na szczyt wejścia trwa około 2-3h i trzeba pokonać około 8 km (liczone spod kościoła)
Trasa z zieleńca: Trasa Zieleniec – Wielka Desztna (mapy.cz)
2) Z Lasówki wejście powinno zabrać nieco mniej czasu – 1h45-2h45 – i trzeba pokonać około 6 km (liczone spod kościoła) Trasa z Lasówki: Trasa Lasówka – Wielka Desztna (mapy.cz)
Od czeskiej strony szczyt jest łatwo dostępny ze wschodnie części miasta Deštné v Orlických horách.
Pod szczytem, w miejscu przecięcia szlaku czerwonego i zielonego w okresie letnim znajduje się „kiosk” w którym można kupić napoje chłodzące ( w tym piwo :p) oraz przekąski.
Na szczyt można wjechać rowerem a także wprowadzić wózek dziecięcy.
7. NAGRANIE
