To największy przedstawiciel rodziny bielinkowatych w naszym kraju. Jest stosunkowo popularnym motylem na ciepłych łąkach, na skrajach lasu czy też w sadach. Poznajcie niestrzępa głogowca …
BIELINKOWATE
W Polsce występuje 17 gatunków z rodziny bielinkowatych (m. in. bielinki, wietki, szlaczkonie). Część z nich to niezwykle popularne gatunki, które każdy widywał wielokrotnie podczas spacerów m.in. latolistka cytrynka czy bielinka kapustnika. Do rodziny należy ogółem aż ponad 1100 gatunków z całego świata. Jedną z cech charakterystycznych tej rodziny motyli są skrzydła, gdzie przednia para przybiera trójkątny obrys natomiast tylna jest zaokrąglona. W przeszłości pisałem już o przedstawicielach tej rodziny tutaj:
Wiosenny zorzynek rzeżuchowiec! Motyl bogini Aurory
NIESTRZĘP GŁOGOWIEC
Nazwa łacińska: Aporia crataegi
To największy przedstawiciele rodziny belinkowatych w Polsce – rozpiętość skrzydeł u tego gatunku dochodzi prawie do 7 cm! Spotkałem się nawet z informacją jakoby mógł osiągać nawet i 7,7 cm.
Co ciekawe spotkałem ostatnio w Górach Łużyckich osobnika, który był niezwykle mały jak na ten gatunek i z pewnością nie liczył sobie nawet 5 cm rozpiętości skrzydeł (między 4 a 4,5 cm). Gąsienica niedojadała?
Cechą charakterystyczną, która go wyróżnia jest bardzo wyraźne, czarne użyłkowanie skrzydeł. Czasem u samców przednie części przedniej pary skrzydeł posiadają brązowe użyłkowanie.
W pewnym uproszczeniu można powiedzieć, że jego ubarwienie jest biało-czarne. Oczy oraz ssawka również są czarne.
Występuje tu niewielki dymorfizm płciowy – samce mają wierzchołki przedniej pary skrzydeł lekko przyciemnione.
Dość rzadko można go spotkać z rozpostartymi szeroko skrzydłami, stąd nie mam idealnych zdjęć wierzchniej strony jego skrzydełek.
Gąsienice żerują na drzewach owocowych tj głóg, tarnina, grusza czy jabłoń. W przeszłości gatunek był uważany za szkodnika w sadach ale ze względu na intensyfikację środków owadobójczych problem ten już nie istnieje 9co pewnie przełożyło się również na zmniejszenie populacji tego gatunku).
KRWAWY DESZCZ
Z tym gatunkiem związany jest jeszcze jeden bardzo ciekawy wątek. Ciężko zweryfikować ile jest w tym prawdy, bo dziś niestrzępy już nie występują w takich ilościach jak kiedyś gdy nękały sady. Podobno ich odchody, wydalane zaraz po przepoczwarzeniu się na drzewach owocowych, były koloru czerwonego (krwistego) i były dla ludzi zwiastunem nieszczęścia. Być może chodziło, właśnie o straty w zbiorach jakie nastąpią kolejnego roku? Ciężko powiedzieć jakie to były przekazy …
VIDEO
A tak prezentuje się parka niestrzępów podczas zalotów …
NAZWA
O ile nazwy gatunkowej nie trzeba zgłębiać zbyt długo bo pochodzi po prostu od głogu na którym larwy najbardziej lubią żerować o tyle nazwa rodzajowa – niestrzęp – jest już trudniejsza do wyjaśnienia. Ale spróbuję, chociaż podkreślam, że to tylko i wyłącznie mój domysł 😀 Otóż obserwując motyle różnego rodzaju i gatunków można zauważyć, że niektóre z nich są bardziej podobne na strzępienie się skrzydeł. najłatwiej to obserwować u rusałkowatych – wszelakich rusałkach czy dostojkach. Ale nie widziałem nigdy postrzępionego niestrzępa głogowca. Może te grube, czarne użyłkowanie skrzydeł jest wytrzymalsze niżu innych gatunków i rzadko lub nawet wcale nie ulega strzępieniu? Może stąd właśnie niestrzęp głogowiec.
GATUNKI PODOBNE
Najłatwiej go pomylić z gatunek motyla nocnego (ćmy), który jednak jest typowo dziennym gatunkiem – z dyblinem lniaczkiem, który jest jednak znacznie mniejszy od niestrzępa głogowca.
WYSTĘPOWANIE!
Można go spotkać, w różnych nagromadzeniu, niemal na terenie całej Polski. Osobiście obserwowałem go w co najmniej kilkudziesięciu miejscach, w Sudetach, nawet powyżej wysokości 1000 m n. p .m.
Występuje w niemal całej Europie i Azji.
POZOSTAŁE ZDJĘCIA