Kiedyś określano go właśnie w ten sposób – Pradziadek.
Teraz to zazwyczaj Pradziad, a Czesi mówią na tę górę Praděd. Mowa o najwyższym wzniesieniu w Sudetach Wschodnich, kulminacji Wyskiego Jesionika (czes. Hrubý Jeseník)).
Jest on również najwyższym szczytem historycznego Górnego Śląska i bardzo sędziwej, geograficznej krainy w Czechach – Moraw. W dalekiej przeszłości określano go również Śnieżną Górą (Schneebeg).
Jego wysokość Pradziad mierzy 1491 m. n. p. m.
Pradziad(ek) w tle po lewej stronie z wieżą usytuowaną na swoim czole 🙂
Pod tym względem to 6-ty najwyższy szczyt w całych Sudetach.Jego kopulasty wierzchołek jest bardzo charakterystycznym punktem orientacyjnym, ponieważ znajduje się na nim wysoki przekaźnik-wieża RTV z obserwatorium. Co bardzo ciekawe jest to obecnie najwyższy punkt stały w całych Sudetach. Wieża ma bowiem wysokość 146,5 metra, ajej czubek znajduje się na wysokości 1637,5 m. n. p. m. Jest wyższy od Obserwatorium Na Śnieżce o 17 metrów. Nieźle 🙂 W przeszłości wieża była jeszcze wyższa, i to o pond 20 metrów ale zdemontowano jej najwyższe partie i zastąpiono obecnym – niższymi.
Widok z wieży jest imponujący, również gdy spoglądamy prawie pod nogi czyli na turystów przed wieżą. Tak, to to te maleńkie punkty.
W wieży znajduje się restauracja i hotel i bar itd.
Ważnym punktem Pradziada jest wspomniane obserwatorium, znajdujące się na 73 metrze wieży (1564 m. n. p .m). Co z niego widać? Hmmm. Wszystko. Opisywać by trzeba to było na całych stronicach pergaminu. Widok roztacza się bowiem na cztery strony świata, na całe 360 stopni widnokręgu. Jest cudowny!!!
Panoramy z Pradziada poniżej!
Przy dobrej pogodzie ponoć widać z niego nawet Wysokie Tatry, i najbardziej na wschód wysunięte części Alp. Widać również morze … nie no żartuję, morza już żadnego nie widać 🙂
Turystyka zawitała na jego szczyt dopiero pod koniec XIX wieku.
W 1912 roku ukończono tu budowę neogotyckiej wieży widokowej, której projektem zając się austriacki architekt – Franz Ritter von Neumann. Mierzyła nieco ponad 32 metry wysokości. Nie długo cieszyła się jednak dobrym zdrowiem, a po przyłączeniu Kraju Sudeckiego do III Rzeszy, jeszcze przed rozpoczęciem II wojny światowej wieża nosiła imię samego Adolfa Hitlera. W 1959 roku wieża zawaliła się, na szczęście już 3 lata wcześniej postanowiono ją zamknąć. Od roku 2004 jej replikę można podziwiać w austriackiej miejscowości Wetzstein (poniżej).
Budowę aktualnej, rekordowej wieży zakończono w 1983 roku.
Szczyt jest bardzo eksponowanym, a co za tym idzie … wiatry, silne i porywiste. Warto więc zaopatrzyć się w czapkę nawet w środku lata. Na sam szczyt prowadzi asfalt, jest więc to świetny punt docelowy na wycieczkę rowerową, co zresztą często się dzieje wśród Czechów. Jak to w najwyższych partiach Sudetów turystów tu nie brakuje. Może nie jest tak intensywny jak na Śnieżce, ale niewiele mu brakuje do Królowej Karkonoszy.
Mapa Pradziada i okolic
Niedaleko pod szczytem znajdują się Tabulkove Skaly. Niestety „legalnie” nie można do nich dotrzeć, bo teren objęty jest Narodowym Rezerwatem przyrody. Nie byłem tam jednak. Można mnie posądzać o różne, nagminne łamania przepisów i zakazów, ale widmo czeskiej pokuty jest skutecznym odstręczycielem 😉
Tabulkove Skaly zbudowane z łupków łyszczykowych.
Wielką ciekawostką jest tu jeszcze stary kamień graniczny, pochodzący jeszcze z 1721 roku, a na nim możemy obejrzeć wyryte ze sporą dokładnością herby trzech graniczących tu księstw w tamtych czasach – Księstwa Nyskiego, Państwa Velkolosińskiego, i Zakonników Krzyżackich z Bruntalu.
Kamień graniczny
Na pewno zimą prezentuje się równie przepięknie 🙂 Musimy na nią poczekać …
Zbocza porasta stary las świerkowy i roślinność typowo alpejska m. in. jarzębina alpejska (ale nie na zdjęciu)P. S. Poniżej Pradziada przechodzi granica między Śląskiem a Morawami.
