Formacje skalne stanowią wielką atrakcję Karkonoszy. ich geologia jest bardzo złożona i zarazem ciekawa. Ale nie tylko wielkie skalne mury, baszty i bastiony są ciekawe, czasami również i niewielkie struktury mogą robić wrażenie. Przyjrzymy się bliżej jednej z takich niepozornych struktur znajdującą się tuż przy drodze asfaltowej łączącej Przesiekę z Borowicami.
POGÓRZE KARKONOSKIE
Nasz obiekt zainteresowań, nie znajduje się wysoko w Karkonoszach i wcale nie trzeba do niego daleko iść. Znajduje się w dolinie potoku Kacza, tuż przy drodze asfaltowej z Borowic do Przesieki. Oznaczyłem to miejsce na mapie załączonej poniżej.
Nie najłatwiej ją wypatrzeć z auta ponieważ znajduje się pod drzewem, w zacienionym miejscu a droga w tym miejscu jest kręta i kierujący musi być skupiony na drodze.
Stąd też mało kto ją odwiedza, chociaż pasjonaci geologii, regionaliści wiedzą o niej bardzo dobrze i zaglądają do niej raz po raz.
Można ją odwiedzić „po drodze”, auto można zaparkować tuż obok i się jej uważnie przyglądnąć 🙂
SZACHOWNICA
To niewielki blok granitu, na którym widnieje bardzo charakterystyczny rysunek. Tworzą go mniej więcej równe czworokąty – stąd nazwa Szachownica. To nic innego jak żyła aplitowa, która kiedyś wciśnięta była w skałę granitową ale pod wpływem erozji znalazła się na wierzchu – skała, która przykrywała odpadła i obnażyła owy wzór.
Charakterystyczną cechą erozji aplitu jest rozpad „w kostkę” co w tym miejscu widać dobitnie.
Skała ma niewiele ponad 1,5 metra szerokości i ponad metr wysokości.
APLIT
Żyły aplitowe występują bardzo pospolicie w granitach i gdziekolwiek się nie udacie gdzie jest dużo skał granitowych tam będą mniejsze lub większe żyły aplitu. W Rudawach Janowickich jest nawet skałka, która nazywa się Aplitowa i oczywiście można w niej również takie żyły zobaczyć.
KRADZIEŻ
W roku 2015 skałę skradziono. Ktoś (kto – nie jest to oficjalne, ale lokalsi i co po dociekliwsi wiedzą) zechciał ją dodać do swojej kolekcji, żeby ją uatrakcyjnić. Niestety się nie udało – straż leśna odnalazła złodzieja i niemałym zamieszaniu skała wróciła na swoje miejsce.
Pisały o tym wtedy liczne media, również te ogólnokrajowe, i możecie o tym przeczytać np tutaj: https://tvn24.pl/wroclaw/ukradl-szachownice-jedyna-taka-skale-na-swiecie-lubi-ladne-kamienie-ra536095
INNE SZACHOWNICE?
Nigdy nie widziałem jeszcze tak równo spękanej żyły aplitowej, ale to nie znaczy, że inne szachownice nie istnieją! Może nie tak ładnie wypreparowane, w idealną kostkę, ale spękane żyły aplitowe w ten sposób można spotkać w wielu miejscach m. in. niedaleko Karpacza (na Strzelcu, z profilu tworzą bardziej formy trójkątne) …
albo na Witoszy (Kotlina Jeleniogórska).
Ciekawie spękana żyła aplitowa znajduje się również opodal Kaskady Myi w Przesiece. Ta również jest wyraźnie „pocięta” w kostkę ..
