Od kilku dni w sieci można obserwować zdjęcia różowych „koników polnych”, które wywołują spore emocje. Rzeczywiście, to bardzo intrygujące, dawniej nikt takich jaskrawych owadów z rzędu szarańczaków nie spotykał na naszych łąkach. Zjawisko występuje w Polsce od wielu lat ale z roku na rok przybiera na sile …
Zacznę może od tego, że nie jest to sytuacja całkiem nowa – obserwowałem różowe szarańczaki już w 2016 roku, a w sieci można znaleźć zdjęcia takich odmieńców z terenów Polski nawet z 2013 roku. Jest ich jednak coraz więcej, i coraz łatwiej je obserwować. Napiszcie w komentarzu pod artykułem w jakich częściach Sudetów już je widzieliście, pomoże to mi stworzyć mapę występowania tego zjawiska! Z góry dziękuję 🙂
Moje obserwacje pozwalają wskazać na Rudawy Janowickie i Kotlinę Kamiennogórską
RÓŻOWA PANTERA
Rzućcie okiem na fotografie poniżej – WOW – ależ kolor! Jak na naszego rodzimego „konika’ przedziwny!
To właśnie ten kolor wywołuje tak wielkie emocje. Skąd się wzięły te kolorowe owady w Polsce? To owady z rzędu prostoskrzydłych i rodziny szarańczaków, które w tej części świata występują bardzo licznie, można powiedzieć, że od zawsze, odkąd ludzie mogą pamiętać! Nietypowy za to posiadają kolor, i nie jest to cecha całego gatunku, ale „choroba” alb inaczej „mutacja„, która występuje tylko u wybranych osobników. To ERYTRYZM! Podobny do albinizmu czy melanizmu, czyli mutacji w których albo brak pigmentu „koloryzującego’ w m. in. skórze albo występuje jego przesyt. Na przykład tzw „Czarna Pantera” nie jest osobnym gatunkiem, a jedynie jaguarem lub lampartem, który posiada mutację – melanizm – i stąd jej czarne umaszczenie.
Jeśli chodzi o szarańczaki to różowe lub często czerwone albo czerwonawe osobniki występują u kilku różnych gatunków. Najczęściej spotyka się jednak tą mutację u złotawka nieparka, później u konika polnego.
ERYTRYZM
To rzadka mutacja, gdzie mamy do czynienia z czerwonymi np piórami, skórą, skorupkami jaj czy włosów, i którą aktywuje gen recesywny. Najprościej mówiąc to po prostu nadmierna ilość czerwonego pigmentu.
W przypadku szarańczaków interesować nas będzie pojawianie się tej anomalii genetycznej w skórze. Nadmierna ilość różowego barwnika może być zupełnie różna. Niektóre osobniki z erytryzmem mogą mieć jedynie lekko czerwonawe zabarwienie skóry podczas gdy inne mogę być intensywnie różowe na prawie całej powierzchni ciała. na poniższych fotografiach zdjęciach szarańczaków z łagodnym erytryzmem. Wykonałem je w Rudawach Janowickich w 2016 roku.
Erytryzm występuje również u innych owadów, a także u ssaków, płazów i gadów.
WYGRANA W TOTKA?
W wielu miejscach w sieci można wyczytać, że spotkanie różowego „konika polnego” to jak wygrać szóstkę w totka. To akurat nie prawda. Obecnie jest ich mnóstwo. Praktycznie na każdej większej, podmokłej łące! Podmokłej, z tego względu, że właśnie na takich łąkach złotawkowi nieparkowi jest najprzyjemniej egzystować i tam go można spotkać najczęściej.
Osobniki po części czerwone/różowe można było spotykać w Polsce od wielu lat. Obecnie coraz więcej można spotkać osobników całkowicie czerwonych/różowych, a osobników tylko w pewnym stopniu zaczerwienionych (ze wstydu? :p) lub zaróżowionych jest całkiem sporo. Nie umiem niestety oszacować jak sytuacja się przedstawia procentowo. Być może trzeba tu mówić o promilach a nawet i procentach całkowitej populacji..
PS. Dodam, że w tekście wielokrotnie występuje „konik polny” chociaż mowa o kilku gatunkach. Stosuję taki zabieg jedynie aby łatwiej było skojarzyć o jakie owady chodzi. Wywoływanie nazwy złotawka nieparka może nie przynieść odpowiedniego skojarzenia, w końcu dla nie-ekspertów wszystko co skacze po łące to koniki polne albo świerszcze 🙂
