Polskie partie Gór izerskich są Polakom dość dobrze znane, ale czeskie niestety już bardzo słabo. A jest co podziwiać! Matka Natura wypreparowała tu wiele niesamowitych miejsc. Są tu wielkie, zbudowane z granitu szczyty z punktami widokowymi oraz liczne wodospady. Dziś podejrzymy jedno z takich miejsc – szczyt Ořešník górujący nad miejscowością Hejnice.
Polskie „Izery” są w porównaniu z czeskim o wiele mniej urozmaicone jeśli chodzi o ich rzeźbę. Co jest tego przyczyną? Oczywiście geologia, a dokładnie to różnica w budowie geologicznej. Po naszej stronie pasmo zbudowane jest głównie ze skał metamorficznych tj. gnejsów oraz łupków łyszczykowych.
Są to skały mniej odporne na wietrzenie i erozję niż granit, z którego to zbudowane są w większości Góry Izerskie po czeskiej stronie granicy. Nie oznacza to również, że my nie posiadamy „granitowych” Gór Izerskich, owszem, np. szczyt Ciemniaka z Bobrowymi Skałami (nad Górzyńcem) jest na to najlepszym przykładem. Ale jest tego więcej – np na Krogulcu czy na Graniczniku albo na zboczach Izerskich Garbów i Wysokiego Kamienia. Mimo wszystko to inna skala …
Na powyższej mapie geologicznej kolorem czerwonym oznaczono granit. Przypatrzcie się przebiegowi granicy, a od razu zobaczycie o ile większą część w czeskich Górach Izerskich stanowi właśnie ta skała (ten kolor). Przebieg granicy zaznaczono przerywaną linią.
To właśnie odporność granitu jest odpowiedzialna za …
… to co możecie ujrzeć na zdjęciu powyżej (formacja Frýdlantské cimbuli) czyli znacznej wielkości, strome skalne ściany i wypreparowane, gołe, skaliste szczyty oraz głębokie doliny potoków. Robią wrażenie? Turyści przyzwyczajeni do „stonowanych” polskich Gór Izerskich (z wyjątkiem okolic Wysokiego Kamienia) mogą być zdziwieni.
Nr. 1 w całych Górach Izerskich – Południowe Kamienie i Frydlanckie Blanki
Bardzo istotną różnicą ze względów przyrodniczych (ale i estetycznych) jest również występowanie w czeskich Górach Izerskich lasów liściastych, przede wszystkich buczyny. Monokultury świerkowe również tutaj spotkamy i to również na znacznych obszarach, ale procentowo większy udział stanowią lasy liściaste niż po polskiej stronie.
Ořešník również porośnięty jest buczyną, a spora część drzewostanu jest już dość wiekowa. Krajobraz może przypominać ten, który znamy z Góry Chojnik w polskich Karkonoszach – Stare buki pospolite rosnące na granitowym, stromym głazowisku/gruzowisku.
Możemy tu spotkać również ciekawy gatunek drzew jak cis czerwony.
Ořešník!
Jednym z takich granitowych szczytów z wyjątkowej urody punktem widokowym jest nasz tytułowy bohater Ořešník (którego spolszczyć możemy na Orzesznik).
Rzuca się w oczy już z daleka!
SKĄD RUSZYĆ?
Najlepszą lokacją „wypadową” są Hejnice lub Ferdinandov, można również dotrzeć na tą górę ze Smedawy (część miejscowości Bily Potok) przez kilka innych szczytów.
Z Hejnic, idąc czerwonym szlakiem, trzeba pokonać dystans około 3,5 km by stanąć obok krzyża.
Szlak jest bardzo ciekawy ze względu na stare dęby i buki jakie można podziwiać po drodze, wąską ścieżkę i ogromną ilość granitowych głazów jakie ścielą się praktycznie wszędzie.
Mniej więcej w połowie drogi, można odbić ze szlaku w prawo, w krótką odnogę prowadzącą na urokliwe skałki gdzie można odpocząć i posilić się, oraz podziwiać spękania oraz rozpad wielkich granitowych bloków skalnych (na mapie oznaczone wysokością 580).
ATAK SZCZYTOWY!
Na około 400 metrów od wychodni skalnych z punktem widokowym zabezpieczonym barierkami, który mogliśmy obserwować już z dołu znajduje się tablica informacyjna oraz drogowskaz i ławeczka.
Tu trzeba odbić w prawo i podążać za czerwonymi w białej obwódce trójkątami na skałach i drzewach wskazujących szlak na punkt widokowy.
Szczyt ma 800,1 m n. p. m. wysokości bezwzględnej oraz około 420 metrów wybitności względem Hejnic.
Aby dostać się na punkt widokowy trzeba jeszcze …
… pokonać małą wspinaczkę po skalnych stopniach, w asyście klamer i poręczy. Wejście zostało bardzo dobrze przygotowane i zabezpieczone tak by nawet dzieci (co po odważniejsze i sprawniejsze) dały sobie radę. Zresztą sami zobaczcie, na powyższym nagraniu widać wszystko 🙂
Metalowe poręcze pochodzą z 1898 roku, ale w roku 2000 zostały odnowione.
PANORAMA!
Widać stąd prawie 250-stopniową panoramę. Można wypatrzeć elektrownię Turów koło Bogatyni …
wieżę widokową na najwyższym szczycie całych Gór Izerskich – na Smrk’u …
(o Smrk’u pisaliśmy tu -> Król czeskich Gór Izerskich – Smrk!)
miasteczko u podnóża – Hejnice …
a w Hejnicach Sankturium Najświętszej Marii Panny, miejsce pielgrzymek, …
wychodnie granitowe z punktem widokowym i krzyżem Palicznik, o których pisaliśmy w przeszłości -> Czeskie Izery. Skąpany w jesiennym słońcu Paličník, i które również warto odwiedzić, …
i jeszcze całe mnóstwo innych obiektów i punktów 🙂
KRZYŻ
Krzyż na szczycie pojawił się w 1813 roku za sprawą braci z zakonu franciszkańskiego. W 1819 roku podczas odbudowy zginęło dwóch zakonników, spadli w przepaść.
Niedaleko szczytu znajduje się krzyż upamiętniający osobę o nazwisku Opićka, ale niestety nie udało się nam ustalić kim była ów persona. Bardzo możliwe, że był to wspinacz albo alpinista z regionu.
BUCZYNA
Wspominaliśmy już na wstępie o bardzo cennych lasach bukowych, które występują w tym obszarze. Pamiętajcie, że szczyt i jego zbocza wchodzą w skład narodowego rezerwatu przyrody Jizerskohorské bučiny. Uszanujcie należycie ten kawałek świata! Zresztą każdy inny również na to zasługuje…
GEOLOGICZNIE?
Mimo, że szczyt mieści się w obrębie czerwonego koloru z mapy geologicznej zamieszczonej na początku artykułu, oznaczającego granit karkonoski, zbudowany jest głównie z granodiorytu. Jest to skała zbliżona wyglądem (obydwie to kwaśne skały magmowe/głębinowe) do granitu i nie jest łatwym odróżnienie jej od granitu przez laika. Podstawową różnicą jest obecność skaleni wapniowych zamiast skaleni potasowych, które występują w granicie karkonoskim. Ale granit karkonoski również tutaj się znajdzie, a charakterystyczne dla niego skalenie potasowe rzucają się w oczy.
Zejść można albo czerwonym do Hejnic, albo w przeciwnym kierunku, na Vodopád Velký Štolpich i stamtąd zejść żółtym szlakiem, urokliwą, bardzo głęboką i stromą doliną potoku Černý Štolpich.
AKTUALIZACJA – SIERPIEŃ 2019
Na koniec mamy jeszcze kilka zdjęć Ořešník’a z Raspenavy i zboczy szczytu Chlum tuż nad tą miejscowością. Z daleka łatwiej zobaczyć w jakich okolicznościach terenowych „temat” tego artykułu się prezentuje 🙂