W okresie przedwojennym w Sudetach powstało wiele obiektów sportowych z przeznaczeniem na skoki narciarski. U stóp Karkonoszy również było ich wiele m.in. w Karpaczu, Miłkowie, Szklarskiej Porębie, Sosnówce, Przesiece, Sobieszowie (obecnie część jeleniej Góry) ale również w Kowarach. Dziś a propos skoczni narciarskich w kontekście regionu najczęściej mówi się o Orlinku w Karpaczu bo to jedyna skocznia w polskich Karkonoszach, która przetrwała do naszych czasów, o reszcie zapomniano (długo opierała się również skocznia Karpatka w Karpaczu, ale kilka lat temu została rozebrana). Dziś przyjrzymy się skoczni w Kowarach! Tzn obecnie w Kowarach, ale w momencie gdy powstawała znajdowała się we wsi Arnsberg, na południe od Kowar, powyżej tej miejscowości. Dziś to dzielnica nazywana Podgórzem.
PODGÓRZE
Obecnie to część Kowar, ale w przeszłości stanowiło odrębną jednostkę administracyjną – wieś Arnsberg.
Możecie kojarzyć ten teren z takimi miejscami jak „Kopalnia Podgórze” czy „Sztolniami Kowary„, ale także z nieczynnym tunelem kolejowym prowadzącym pod Przełęczą Kowarską, którego wlot jest właśnie tutaj. Pisałem o tym tunelu w przeszłości: Nieczynny tunel kolejowy pod Przełęczą Kowarską
We wsi istniała w przeszłości karczma sądowa, a także karczmy i gospody.
Skocznia powstała niedaleko skrzyżowania z drogą wiodącą na Przełęcz Kowarską. Obecnie znajduje się za posesją prywatną (dom nr 34) na zboczach.
UWAGA! Nie ma sensu tam chodzić i czegokolwiek szukać, bo pozostałości jest bardzo niewiele (o czym przekonacie się z dalszej części artykułu) a teren jest trudny). A jeśli ktoś bardzo by chciał zobaczyć na własne oczy to o czym mowa w artykule, to można dotrzeć w te miejsce, od drugiej strony, od wschodu, od łąki na której niegdyś funkcjonował stok narciarski. przez teren skoczni prowadzi droga leśna (poniżej znajdziecie zdjęcia).
Miejsce skoczni oznaczyłem na starej fotografii:
SKOCZNIA W PRZESZŁOŚCI
Nie udało mi się dotrzeć do informacji w którym roku powstała, ani do kiedy z niej korzystano. Z okresu powojennego nie udało mi się odnaleźć o niej żadnych informacji, więc zapewne nikt już jej nie potrzebował i nikt z niej nie korzystał.
Ale jej powstanie można osadzić w dość wąskich ramach czasowych, uniwersalnych dla całego regionu Sudetów – lata 20-te XX wieku. Pierwsze skocznie powstały w tym rejonie w pierwszej dekadzie XX wieku, ale z pewnością nie ta w Kowarach. Tak więc jeśli chodzi o datę jej powstanie może to być sam koniec 2. dekady XX wieku lub początek lat 20-tych tegoż wieku.
Otrzymała nazwę od pobliskiej kopalni (Kopalni Wolność – niem. Bergfreiheitsgrube) i nazywano ją Bergfreiheitschanze czyli „Skocznią Kopalni Wolność„.
Była to skocznia o punkcie konstrukcyjnym K – 30.
Jeśli chodzi o zawody, które się na niej odbywały to jedyne o których informacje się zachowały do naszych czasów pochodzą z 6 stycznia 1924 roku. Najprawdopodobniej z tego dnia pochodzi ta fotografia:
NAJAZD
Zbocze było na tyle strome i odpowiednio umodelowane, że nie były konieczne dodatkowe prace by go przygotować. Z tego tytułu dziś nie ma czego szukać w tym miejscu i nie da się za bardzo odczytać w terenie skąd skoczkowie rozpoczynali swój najazd na próg.
Perspektywa jaką posiadali była mniej więcej taka, ale w ówczesnych czasach oczywiście pozbawiona drzew.
PRÓG
Analizując stare fotografie można z nich wywnioskować, że był zbudowany z drewna
Tym samym nie ostały się po nim do dziś żadne ślady. Próg zgnił w kilka, może kilkanaście lat po wojnie, może jeszcze wcześniej, bo nie posiadamy informacji do kiedy skocznia była w tym miejscu użytkowana.
Obecnie w miejscu w którym był kiedyś owy próg zlokalizowany przechodzi droga leśna, mocno wżynając się w zbocze. Poniżej jej pracownicy leśni zepchnęli ziemię oraz kamienie a obecnie leży mnóstwo „resztek” po wycince drzewa. Tak to wygląda”
ZESKOK
I są jedyne „elementy” skoczni, które przetrwały do naszych czasów. Zeskok został w przeszłości przygotowany pod bezpieczne lądowanie – wybrano oraz wyrównano w tym miejscu ziemię oraz kamienie i poukładano je po obu jego stronach tworząc „rynnę”. Obecnie da się zobaczyć tu dwa niewysokie wały ziemne (w dolnych partiach bardziej ziemno-kamienne), które wyznaczały dawny zeskok.
Niższy fragment zeskoku został pogłębiony aby bardziej złagodzić stok co za miało się przenieść na bezpieczniejsze lądowanie przy dalekich skokach oraz wygodniejsze hamowanie. Miejsce owego „wcięcia” w stok widoczne w terenie. Na zdjęciu poniżej jego krawędź.
Z drogi głównej da się zobaczyć zbocze na którym w przeszłości była skocznia oraz budynek mieszkalny będący własnością prywatną. W przeszłości w tym miejscu stał gościniec „Gast- und Logierhaus Waldheim„.
A na poniższą fotografię naniosłem dwie czerwone linie wyznaczające dawny zeskok:
I to by było tyle jeśli chodzi o skocznię w Kowarach, Niewiele, ale niewiele jest lepsze niż nic …
VIDEO
A tu materiał video z miejsca w którym w przeszłości znajdowała się skocznia (stan na koniec marca 2022)
